Erkeklik eleştirel teorisyenlerce zaman boyutunda değişmeden kalan doğal bir süreç olmaktan çok, sürekli değişime uğrayan bir çoğulluk içinde düşünülür. Bugünkü erkeklik kurgusu tarihsel söylemler tarafından büyük oranda etkilenmiştir.
Hartmann'a göre (2002) tarihsel araştırmalar göstermektedir ki, günümüzdeki birbirinden kesin bir şekilde ayrılmış iki cinsiyetin varlığına dayanan anlayış modern cinsiyet söyleminin bir ürünüdür.
Erkekliğin tarihsel devreleri[]
Connell (2000)kapitalist batı dünyasında erkekliğin tarihini devrelere ayırır:
- 16. Yüzyıl: Kuzey Atlantik'te ilk kapitalist ekonomik biçim ortaya çıkmıştır ve bu biçim modern cinsiyet düzenini de büyük oranda şekillendirmiştir. Burada dört gelişmenin önemli bir yeri vardır. 1) Kültürel değişimler sonucu din iktidarının önemli bir kısmını yitirmiştir. 2) Bunun sonucu olarak evlilik (manastırdaki yalnızlığa karşı heteroseksüel evlilik) ve bireysellik önem kazanmıştır. 3) Akıl-bilim ve doğa-duygu gibi "zıtlıklar" cinsiyet tarafından koşullanmış karakterlere temel oluşturmuştur. 4) Akılla belirlenen bir karakter yapısı olarak erkeklik ve geri kalmış yerlere akıl taşıyan batı uygarlığı temsilleri patriarşiyi ve emperyalizmi meşrulaştıran karşılıklı bir bağlantı oluşturmuştur.
- Sömürgeci emperyalizm: Sömürgecilik cinsiyet bakımından yapılandırılmış bir girişimdir ve erkeklik tarihinde önemli bir yer tutar. Denizcilik ve askerlik mutlak erkek meslekleridir. Dönemin maceracılığı, altın, değerli mal ve toprak arayışı yoğun bir şiddetle yoğrulmuştur.
- Ticaret merkezleri olarak kentlerin gelişmesi: 17. ve 18. yüzyıllarda ön plana çıkmış bir fenomendir. Büyük ticaret şirketleri ve borsalar gibi iktidar sahibi kurumlar erkekler tarafından kurulmuş ve yönetilmiştir.
- Avrupa savaşları: Avrupa'da süren din ve mezhep savaşlarını takip eden mutlakiyet ve merkezi devlet erkek iktidarının kurumsallaşması için verimli bir alandı. Askerlik erkeklikle yakın bağlantı içindeydi ve profesyonel ordularda cesaret deneyleri ve kahramanlıklar erkekliğin kanıtlandığı durumlardı.
- 18. yüzyıldan bugüne: Bugünkü anlamda bir cinsiyet düzeni 18. yüzyıldan bu yana gelişmiştir. Artık erkeklik kadınlığın zıttı olarak kurgulanır, ekonomi ve devlet içinde kurumsallaşır ve meşrulaşır. Erkekliğin bu kurgulanışı burjuva toplumun kuruluşuna paralel gerçekleşir.
Kaynaklar[]
- Connell, R. (2000). Der gemachte Mann. Konstruktion und Krise von Männlichkeiten. Opladen: Leske & Budrich.
- Hartmann, J. (2002). Vielfältige Lebensweisen. Dynamisierungen in der Triade Geschlecht-Sexualität-Lebensform, kritisch-dekonstruktive Perspektiven für die Pädagogik. Opladen: Leske & Budrich.