Eleştirel Psikoloji
Eleştirel Psikoloji

Hegemonyal erkeklik, Raewyn Connell'in erkek araştırmalarında kullandığı bir kavramdır. Kavram Connell'e göre egemenlik sorununu yanıtlayamayan ve cinsiyet ilişkilerini açıklayamayan cinsiyet rolleri teorisinin eleştirisinden doğmuştur. Hegemonyal erkeklik her zaman tarihsel bağlam içinde düşünülür ve mevcut egemen söylemde kadınların, ama aynı zamanda diğer erkeklik hallerinin ilkesel olarak baskılanmasını ifade eder (Carrigan, Connell & Lee, 1985).

Connell'e göre hegemonyal erkeklik zaman ve mekan içinde değişim geçirir. Hegemonyal erkeklik, verili bir cinsiyet ilişkileri yapısında belirleyici konumda bulunan her erkeklik biçimini ifade eder. Bu konum her zaman sorgulanabilir durumdadır (Connell, 2000). Kavram sadece erkekleri ve kadınları farklı konumlarda görmez, aynı zamanda bu kopuntuyu erkekler arasında da sürdürür. Bu sistemde heteroseksüalite normatif bir kategoridir. Bu normun dışına düşen erkeklik vasfını yitirir ve ona kadınlık özellikleri atfedilir. Normali anormalden ayıran sınır esnektir ve toplumsal söylem tarafından belirlenir.

Hegemonya kavramını Connell Antonio Gramsci'den almıştır. Hegemonyal erkeklik de, Gramsci'nin hegemonya kavramında olduğu gibi, cinsiyet sorunlarında alandaki belirleyici söylemdir.

Hegemonik söylemde erkek cinsiyet hiyerarşisinin en altında eşcinseller yer alır. Connell'e göre patriarkal ideolojinin hegemonyal erkeklikten dışladığı herşey eşcinsellik olarak sınıflanır.

Kaynaklar[]

  • Carrigan, T., Connell,R & Lee, J. (1985). "Ansätze zu einer neuen Soziologie der Männlichkeit". BauSteineMänner (Ed.)(2001). Kritische Männerforschung. Neue Ansätzein der Geschlechtertheorie. (s. 38-75). Hamburg: Argument.
  • Connell, R. (2000). Der gemachte Mann. Konstruktion und Krise von Männlichkeiten. Opladen: Leske & Budrich.